ekspert budowlany - montaż płyt styropianowych w systemach bso
środa, 17 sierpnia 2011 14:06
Montaż płyt styropianowych w systemach BSO
Jacek Sawicki
Styropian (płyty EPS) jest powszechnie stosowany do ociepleń elewacji. Popularność zawdzięcza świetnym parametrom cieplnym, łatwemu montażowi i względnie niskiej cenie.
Praca ze styropianem nie zagraża zdrowiu i m.in. z tego powodu nie wymaga stosowania rękawic, masek przeciwpyłowych i okularów ochronnych. Jest to materiał nietoksyczny, nie alergizujący skóry, nie drażniący oczu, błon śluzowych i nie zatruwający środowiska, a przy tym lekki i łatwy w montażu. Płyty EPS łatwo przycina się na wymiar, np. przy użyciu płatnicy (ręcznej piłki o drobnych zębach) i zwykle mocuje do powierzchni metodą klejenia (i jeśli tego wymaga rodzaj ściany – dodatkowo kołkowania), stosując zalecane przez producentów zaprawy klejowe (masy) i pianki montażowe PUR. Ocieplenie płytami EPS zgodne z zasadami (tzn. gdy zachowana jest wzajemna zgodność poszczególnych elementów składowych systemu) wyklucza pojawienie się na płaszczyznach ścian tzw. mostków termicznych w niekorzystnych układach termicznych.
Do prac należy stosować płyty suche, bez spękań, wyszczerbionych krawędzi i jakichkolwiek ubytków na powierzchniach bocznych. A ponieważ są delikatne i podatne na uszkodzenia, wymagają rozwagi w obchodzeniu się z nimi. Nie wolno nimi rzucać. Trzeba je zawsze kłaść na równej i pozamiatanej powierzchni, nie stawiać na nich przedmiotów o dużej sile punktowego nacisku oraz mających ostre krawędzie, które mogą powodować na płycie powierzchniowe nakłucia, wyrwy bądź perforacje. Należy je chronić przed bezpośrednim działaniem ognia i wysokich temperatur (pod ich wpływem mogą ulegać deformacjom), unikać zabrudzeń ich powierzchni czynnikami organicznymi mogącymi osłabiać przyczepność kleju do płyt (np. wszelkie zaolejenia), zabezpieczać przed oddziaływaniem rozpuszczalników organicznych, a także długotrwałym oddziaływaniem promieniowania UV.
Płyty składowane w miejscach oświetlonych wymagają osłaniania brezentem, ciemnymi foliami itp., a zamocowane na elewacjach muszą być w miarę szybko pocienione naklejoną warstwą siatki zbrojącej zatartą masą klejową. Etap tynkowania zamykający roboty dociepleniowe można odłożyć w czasie dopiero po wykonaniu tych czynności.
Mocowane płyty EPS muszą trwale przylegać do podłoża elewacji. Podłoże musi być nośne, dlatego należy usunąć z jego powierzchni cząstki łuszczące się, kurz, wykwity solne, osady biologiczne, luźne cząstki mineralne, zneutralizować zatłuszczenia i zaoliwienia itp. Obecność jakichkolwiek zanieczyszczeń obniża przyczepność warstw klejących do powierzchni, a tym samym pogarsza jakość mocowania płyt. Oczywiste jest też usunięcie większych ubytków, uskoków, załamań, grud itp. Ich pozostawianie niesie ryzyko uszkodzenia płyt i zaistnienia mostków cieplnych w strefach takich uszkodzeń. Usunięcie tych wad wymusza wówczas wykonanie dodatkowych prac uszczelniających. Na domiar złego, takie strefy pozostają często niewidoczne i z tego powodu ich izolacyjność jest praktycznie już nie do poprawienia. Przed fazą naklejania płyt do elewacji powinno się sprawdzić stopień nasiąkliwości podłoża. Powierzchnie chłonne muszą być bezwzględnie zagruntowane, bo ma to wpływ na przyczepność płyty.
Skutek niewyrównania (bądź złego równania) powierzchni elewacji w późniejszej fazie prac stanowi nieuzasadnione zawyżenie zużycia kleju. Jego zbyt duża ilość osłabia wytrzymałość spoiny (wzrost obciążenia docieplenia, ryzyko spękań spoiny powodowane zmianami termicznymi, zmniejszenie bądź utrata przyczepności kleju itp.), a ponadto zwiększa czas wiązania kleju i podraża koszty materiałowe. Przyjmuje się, że nierówności na odcinku 2 m nie powinny przekraczać 10 mm. Do prac wyrównawczych wykorzystuje się zaprawy cementowo-wapienne.
Prace montażowe powinien poprzedzać test przyczepności płyt EPS do podłoża, z zastosowaniem kleju, który będzie wykorzystywany do mocowania systemu. W różnych miejscach elewacji należy nakleić próbki styropianowe o wymiarach ok. 10x10 cm. Najwcześniej po upływie trzech dni wykonuje się próbę oderwania styropianu. Podłoże uznaje się za nośne, jeżeli styropian rozrywa się w swojej warstwie. Jeśli próbka odrywa się razem z warstwą podłoża (np. tynku), to takie miejsca wymagają skucia i zaciągnięcia świeżą zaprawą cementowo-wapienną.Montaż płyty do słabego, osypującego się tynku zagraża jej odpadnięciem, nawet przy dodatkowym mocowaniu mechanicznym do podłoża.
Płyty bezpiecznie przykleja się przy pogodzie bezdeszczowej, w temperaturze od +5°C do +25°C. Przystąpienie do prac poprzedza przygotowanie masy klejowej dokładnie według instrukcji producenta kleju/systemodawcę. Decydując się na piankę PUR, należy dostosować się do podanych w instrukcji czynności.
Klej/piankę PUR nakłada się zwykle na płyty (w ilościach zależnych od jego rodzaju i stopnia równości podłoża) techniką pasmowo-punktową (pasmo wzdłuż obwodu płyty i równomiernie rozmieszczone placki w strefie centralnej) lub pacą grzebieniową, ewentualnie metodą maszynową. Piankę PUR nanosi się zwykle metodą natrysku, w formie stykających się liter „WWW” lub „MMM”. Metoda pasmowo -punktowa sprowadza się do nałożenia zaprawy klejącej w postaci ramki, szerokości ~5 cm i odpowiedniej grubości, wzdłuż krawędzi płyty styropianowej oraz 6 placków, średnicy ~10 cm, usytuowanych w centralnych obszarach powierzchni roboczej płyty (obecnie preferuje się układ 3 placków wielkości w przybliżeniu równej otwartej dłoni dorosłego człowieka). Zapewnia to efektywne pokrycie klejem 35–40% powierzchni płyty, co gwarantuje jej przyleganie do podłoża. Systematycznie (za pomocą łaty) sprawdza się równość powierzchni naklejonych płyt w pionie i poziomie. Płyty z natryśniętą pianką PUR wymagają niezwłocznie lekkiego docisku do ściany, gdyż pianka zaczyna zasychać (wiązać) już po 4–8 minutach. Wszelkie opóźnienia przy mocowaniu obniżają skuteczność klejenia.
Płyty mocuje się rzędami poziomymi. Każdy kolejny rząd musi być układany "na mijankę" (tak, aby spoiny pionowe między płytami w sąsiednich rzędach mijały się). Istotne jest dokładne wypoziomowanie pierwszej warstwy. Zaleca się użycie tzw. listwy startowej (aluminiowego profilu), która ułatwia dokładne ułożenie pierwszej warstwy oraz chroni dół systemu przed uszkodzeniami mechanicznymi.
W strefach narożników budynku nie zaleca się stosowania mniejszych odcinków niż połowa płyty, narożne krawędzie poszczególnych rzędów również muszą się mijać. W strefach otworów okiennych i drzwiowych płyty należy mocować tak, aby pionowe i poziome spoiny nie pokrywały się z krawędziami otworów (w miejscu spoin mogą pojawiać się pęknięcia spowodowane kulminacją naprężeń wynikających z przenoszonych przez nadproża obciążeń, a także z wadliwie osadzonej stolarki okiennej i drzwiowej). Tej ostatniej sytuacji można uniknąć, stosując niewielką szczelinę dylatacyjną między systemem a ościeżnicą. Szczelinę należy wypełnić elastycznym kitem uszczelniającym. Najlepszym rozwiązaniem jest jednak zastosowanie specjalnych profili wykończeniowych, które montuje się w połączeniach systemów z różnymi elementami budowlanymi. Zastosowanie ich – oprócz uszczelnienia połączenia – pozwala otrzymać prostą, precyzyjną i estetyczną fugę. Profile mają już przymocowaną siatkę szklaną (odpada więc uciążliwe wywijanie siatki poza ocieplenie ościeży). Nie zaleca się dokładnego docinania płyt w fazie montażu (powinny one wystawać poza krawędzie. Dokładne docinanie można przeprowadzić dopiero po związaniu kleju. Ocieplenie ościeży wykonuje się tak, aby płyty ocieplające elewację nachodziły na boczne krawędzie płyt ocieplających ościeża.
Przy dociskaniu płyt do podłoża, klej wydostający się poza obrys płyty wymaga dokładnego zebrania kielnią. Nie może on wnikać w spoiny między płytami (mostki termiczne!). Płyty muszą szczelnie do siebie przylegać. Większe szczeliny należy wypełnić skrawkami styropianu, w przypadku niewielkich szczelin należy skorzystać z pianki PUR. Nie wolno takich spoin wypełniać masą szpachlową (mostki termiczne, które w niesprzyjających warunkach mogą trwale odwzorować się jako smugi na powierzchni Wyprawy elewacyjnej).
Po przyklejeniu płyt kontynuowanie dalszych prac ociepleniowych można prowadzić dopiero po całkowitym związaniu kleju (dla zapraw minimalny czas wiązania wynosi ok. 72 godziny).
żródło: www.ekspertbudowlany.pl